Giới thiệu
Ánh sáng, yếu tố thiết yếu trong cuộc sống, không chỉ đơn thuần là thứ ta nhìn thấy mà còn là một phạm trù khoa học với những đại lượng đo lường đặc thù. Việc am hiểu các đại lượng này đặc biệt quan trọng trong lĩnh vực chiếu sáng, giúp tối ưu hóa hiệu quả sử dụng và tạo nên không gian sống tiện nghi. Bài viết này sẽ giúp bạn đọc phân biệt và ứng dụng các đại lượng đo ánh sáng phổ biến như cường độ sáng, quang thông, độ chói, độ rọi, nhiệt độ màu, chỉ số hoàn màu và quang hiệu.
Cường độ sáng (Luminous Intensity)
Cường độ sáng (đơn vị: candela – cd) biểu thị mật độ năng lượng phát ra từ nguồn sáng theo một hướng cụ thể. Nói cách khác, nó cho biết lượng ánh sáng tập trung trong một góc nhìn nhất định.
Hãy hình dung bạn có một chiếc đèn pin. Khi chiếu thẳng vào tường, bạn sẽ thấy một vệt sáng rõ nét. Cường độ sáng ở đây cao bởi ánh sáng tập trung trong một vùng nhỏ. Ngược lại, nếu bạn chiếu lên trần nhà, vệt sáng loang rộng hơn, cường độ sáng lúc này thấp hơn do ánh sáng phân tán trên diện tích lớn.
Quang thông (Luminous Flux)
Quang thông (đơn vị: lumen – lm) thể hiện tổng lượng ánh sáng phát ra từ một nguồn sáng theo mọi hướng trong một giây. Nói một cách dễ hiểu, quang thông cho biết “sức mạnh” của nguồn sáng.
Ví dụ, khi bạn so sánh hai bóng đèn, một bóng đèn 100W và một bóng đèn LED 10W, bóng đèn 100W có thể phát ra quang thông lớn hơn, nghĩa là nó sáng hơn.
Độ chói (Luminance)
Độ chói (đơn vị: candela/m2 – cd/m2) là đại lượng cho biết độ sáng của một bề mặt phát sáng hoặc phản xạ ánh sáng. Nói cách khác, nó mô tả mức độ “chói lóa” của một vật thể khi được quan sát từ một góc độ nhất định.
Ví dụ, màn hình điện thoại của bạn có độ chói cao hơn so với tờ giấy trắng dưới cùng một nguồn sáng. Do đó, khi sử dụng điện thoại trong bóng tối, bạn sẽ thấy màn hình sáng chói hơn hẳn.
Độ rọi (Illuminance)
Độ rọi (đơn vị: lux – lx) là đại lượng cho biết lượng ánh sáng chiếu lên một bề mặt nhất định. Nói cách khác, nó mô tả mức độ được chiếu sáng của một bề mặt.
Ví dụ, bạn cần độ rọi cao khi đọc sách để nhìn rõ chữ, trong khi đó, độ rọi thấp hơn lại phù hợp cho việc thư giãn hoặc xem phim.
Nhiệt độ màu (Correlated Color Temperature – CCT)
Nhiệt độ màu (đơn vị: Kelvin – K) mô tả màu sắc của ánh sáng phát ra từ một nguồn sáng. Ánh sáng ấm (vàng) có nhiệt độ màu thấp, trong khi ánh sáng lạnh (trắng xanh) có nhiệt độ màu cao.
Bạn có thể dễ dàng hình dung điều này qua việc quan sát ánh sáng mặt trời. Vào buổi trưa, ánh sáng mặt trời có nhiệt độ màu cao, mang lại cảm giác trắng sáng. Trong khi đó, vào lúc hoàng hôn, nhiệt độ màu giảm dần, tạo nên ánh sáng vàng ấm áp.
Bạn muốn tìm hiểu thêm về kích thước phủ bì? Hãy xem bài viết “kích thước phủ bì là gì” để có thông tin chi tiết.
Chỉ số hoàn màu (Color Render Index – CRI)
Chỉ số hoàn màu (CRI) thể hiện khả năng tái tạo màu sắc trung thực của nguồn sáng so với ánh sáng tự nhiên. Chỉ số CRI càng cao (tối đa là 100), màu sắc vật thể càng được thể hiện chính xác.
Ví dụ, trong các cửa hàng quần áo, việc sử dụng đèn LED có CRI cao giúp hiển thị màu sắc trang phục một cách chân thực, thu hút khách hàng.
Quang hiệu (Luminous Efficacy)
Quang hiệu (đơn vị: lumen/watt – lm/W) cho biết hiệu suất chuyển đổi năng lượng điện thành quang năng của nguồn sáng. Quang hiệu càng cao, nguồn sáng càng tiết kiệm điện.
Ví dụ, đèn LED có quang hiệu cao hơn đèn sợi đốt, đồng nghĩa với việc tiêu thụ ít năng lượng hơn để tạo ra cùng một lượng ánh sáng.
Kết luận
Hiểu rõ các đại lượng đo ánh sáng là chìa khóa để lựa chọn và sử dụng nguồn sáng hiệu quả, tạo nên không gian sống và làm việc lý tưởng.
Bạn đang băn khoăn về việc bà bầu có nên đi khai trương cửa hàng? Hãy tham khảo bài viết “bà bầu có nên đi khai trương cửa hàng không” để có cái nhìn toàn diện hơn.
