Dân gian ta vẫn thường truyền tai nhau câu ca dao:
Rách lành đùm bọc dở hay đỡ đần”
Câu ca dao ngắn gọn nhưng chất chứa biết bao giá trị nhân văn sâu sắc về tình cảm anh em trong gia đình. Vậy tại sao lại ví “anh em như thể tay chân”? Tay và chân – hai bộ phận tưởng chừng riêng biệt nhưng lại có mỗi liên kết mật thiết, hỗ trợ lẫn nhau để tạo nên một cơ thể khỏe mạnh, vững vàng. Tay làm việc này, chân giúp việc kia, chúng bổ sung cho nhau, không thể tách rời.
Cũng như thế, anh em trong gia đình, tuy là những cá thể riêng biệt nhưng lại có chung một dòng máu, cùng lớn lên trong một mái nhà, cùng chia sẻ buồn vui sướng khổ. Tình anh em là thứ tình cảm thiêng liêng, cao quý, được vun đắp từ thuở ấu thơ và theo ta đến suốt cuộc đời.
Hiểu được ý nghĩa sâu xa đó, ông cha ta tiếp tục khuyên nhủ con cháu “rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần”. “Rách” là biểu tượng cho những lúc khó khăn, hoạn nạn. Còn “lành” là khi cuộc sống đủ đầy, sung túc. Dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, anh em cũng phải biết yêu thương, đùm bọc lẫn nhau. Khi người này gặp khó khăn, người kia sẵn sàng giúp đỡ, chở che.
Câu ca dao không chỉ là lời khuyên mà còn là bài học về đạo đức, về cách ứng xử giữa anh em trong gia đình. Nó nhắc nhở mỗi người chúng ta về trách nhiệm, bổn phận đối với anh em, người thân.
Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, khi mà giá trị vật chất đôi khi được đặt lên trên tình cảm thì câu ca dao trên càng trở nên ý nghĩa. Nó như một lời khẳng định về giá trị trường tồn của tình cảm gia đình, tình anh em. Hãy luôn ghi nhớ và gìn giữ tình cảm thiêng liêng ấy, bởi “tây bắc ư có riêng gì tây bắc”, tình cảm gia đình, anh em chính là điểm tựa vững chắc nhất cho mỗi chúng ta trên đường đời. Dù có thành công hay thất bại, có giàu sang hay nghèo khó thì gia đình vẫn luôn là nơi chào đón ta trở về.
Tuy nhiên, cuộc sống không phải lúc nào cũng màu hồng, đôi khi có những “trường hợp nào sau đây được gọi là cung”, những khúc mắc, hiểu lầm, mâu thuẫn xảy ra là điều khó tránh khỏi. Nhưng hãy nhớ rằng, “tơ visco không thuộc loại” vật liệu bền chắc, tình cảm anh em cũng vậy, cần được vun đắp, thấu hiểu và bao dung.
