Vai trò của dịch mã trong di truyền
Trong sinh học, dịch mã là một quá trình quan trọng chuyển đổi thông tin di truyền từ mã ARN (mRNA) thành chuỗi axit amin tạo nên protein. Protein đóng vai trò then chốt trong hầu hết các hoạt động sống của tế bào, từ xúc tác phản ứng hóa học đến vận chuyển chất dinh dưỡng.
Các phân tử tham gia vào quá trình dịch mã và chức năng của chúng
Để hiểu rõ hơn về phân tử nào đóng vai trò làm khuôn trong quá trình dịch mã, ta cùng tìm hiểu vai trò của các phân tử tham gia vào quá trình này:
- ADN (DNA): ADN mang thông tin di truyền của tế bào. Tuy nhiên, ADN không trực tiếp tham gia vào quá trình dịch mã. Thay vào đó, ADN là khuôn mẫu để tổng hợp ra mRNA.
- mARN (mRNA): mARN là bản sao của một đoạn ADN, mang thông tin di truyền từ ADN đến ribosome – nơi diễn ra quá trình dịch mã.
- tARN (tRNA): tARN mang các axit amin đến ribosome và khớp nối chúng theo trình tự quy định bởi mRNA.
- rARN (rRNA): rARN là thành phần cấu tạo nên ribosome, giúp ribosome thực hiện chức năng dịch mã.
Phân tử làm khuôn trong quá trình dịch mã là mRNA
Như vậy, trong số các phân tử trên, mARN là phân tử trực tiếp làm khuôn cho quá trình dịch mã. mARN chứa các bộ ba nucleotide (codon), mỗi codon mã hóa cho một axit amin cụ thể.
Hình ảnh minh họa quá trình dịch mã với mRNA làm khuôn
Quá trình dịch mã diễn ra khi ribosome di chuyển dọc theo mRNA, đọc từng codon và sử dụng tRNA để mang đến axit amin tương ứng. Các axit amin được liên kết với nhau bằng liên kết peptide, tạo thành chuỗi polypeptide, sau đó sẽ cuộn gập lại tạo thành protein có chức năng sinh học.